Misschien heb je hem al ontvangen, de rekening voor het marifoongebruik. Anders krijg je hem nog. Sinds 1 januari van dit jaar stuurt het Agentschap Telecom namelijk weer jaarlijks een factuur voor ‘geregistreerd frequentiegebruik’. Elke gebruiker betaalt vanaf nu 31 euro per jaar per registratie bij het Agentschap.
2,5 miljoen
Deze maatregel, die bekend werd met het verschijnen van de Rijksbegroting op Prinsjesdag 2015, is in lijn met het kabinetsbeleid om werkzaamheden ‘kostendekkend door te belasten aan de markt’. Saillant detail; in 2008 werd het betalen voor de registratie nog afgeschaft, omdat de kosten voor het innen niet opwogen tegen de kosten van de betalingsadministratie. Kennelijk is dat nu anders. Een simpele rekensom leert dat de 80.000 particuliere en beroepsmatige marifoongebruikers een kleine 2,5 miljoen euro in het laatje zullen brengen.
Nul-twee
Belangenorganisaties ANWB, HISWA Vereniging, Platform Waterrecreatie, Sportvisserij Nederland, Waterrecreatie Nederland, Watersportverbond en BLN Koninklijke Schuttevaer zaten na de bekendmaking direct bovenop de kast. Als er kosten afgewenteld worden op de achterban, is er voor bonden altijd werk aan de winkel. Maar dit keer ging het niet alleen om geld. Deze simpele pennenstreek van regeringswege kan volgens de organisatie grote impact hebben op de veiligheid op het water.
Het Ministerie van Economische Zaken, waar het Agentschap Telecom onder valt, trof de maatregel zonder enige vorm van overleg met de sector. Omdat de nieuwe regelgeving met het goedkeuren van de begroting door de Tweede Kamer feitelijk al van kracht was geworden, stonden de watersporters met nul-twee achter, nog voor de strijd begonnen was.
Het was erop of eronder. Dit vroeg om een gezamenlijk optreden. Dus staken de belangenorganisaties de koppen bij elkaar en ging er eind oktober 2015 een brief op hoge poten naar het Ministerie van Infrastructuur en Milieu dat gaat over de veiligheid op het water. De opstellers noemden het ‘onbegrijpelijk’ dat de maatregel zonder overleg met de sector tot stand was gekomen. Het epistel eindigde met de oproep het besluit te heroverwegen zodat de negatieve gevolgen nog voor het seizoen 2016 worden voorkomen.
De brief en het nodige lobbywerk leken effect te hebben. Op 8 december dienden de Tweede-Kamerleden Bisschop en Dijkgraaf een amendement in om de marifoonvergunningsheffing niet door te voeren. De Kamer ging opnieuw stemmen over de 31 euro.
Communicatie voorkomt ongelukken
Waarom is deze zaak zo belangrijk dat de belangenorganisaties alles uit de kast haalden om de bijdrage opnieuw in stemming te krijgen? “De extra financiële drempel die nu opgeworpen wordt voor het gebruik van de marifoon, vormt een ernstige inbreuk op de bevordering van de veiligheid”, stelden ze in hun brief aan de Tweede Kamer.
Waterrecreatie Nederland deed uitgebreid onderzoek naar ongevallen tussen beroeps- en recreatievaart. In het rapport ‘Conclusies analyse oorzaken significantie ongevallen recreatievaart SOS database 2004 tot en met 2013’ uit maart 2015 zijn de oorzaken van ongevallen, waaronder een aantal ongelukken met dodelijke afloop, onderzocht en geanalyseerd. Bij meerdere ongevallen konden de beroepsschipper en het betrokken jacht niet met elkaar communiceren. “Communicatie op het water, uit veiligheidsoverwegingen tussen beroeps- en recreatievaart, maar ook tussen scheepvaart en vaarwegbeheerders, is cruciaal”, staat er in de protestbrief.
Kustwacht
De Nederlandse Kustwacht deed niet mee aan de campagne om de betalingsregel terug te draaien. Toch kan volgens Ron Corstanje van het Kustwachtcentrum in Den Helder het belang van marifooncommunicatie niet genoeg onderstreept worden. “Je kunt gerust stellen dat de marifoon de veiligheid op het water vergroot. De Nederlandse Kustwacht luistert 24 uur, 365 dagen per jaar het noodkanaal 16 van de marifoon uit. Dat geldt voor het hele A1-gebied van het Nederlandse gedeelte van de Noordzee en de ruime binnenwateren. Bij hulpverlening heeft de Kustwacht via de marifoon verbinding met de eenheden die ingezet worden. Weerberichten, stormwaarschuwingen en navigatieberichten worden uitgezonden op de VHF. En het is een middel dat door de scheepvaart gebruikt wordt om elkaar op te roepen bij uitwijken of voor contact met verkeersbegeleiding bij de aanloop van havens.
Wij raden dan ook aan om de marifoon aan boord te houden als je de grotere binnenwateren of de Noordzee opgaat. Per slot van rekening is 31 euro niet veel geld als het om de eigen veiligheid van de medeopvarenden gaat.”
Wederdienst
De grote vraag is natuurlijk of de jaarlijkse betaling gebruikers echt zal afschrikken. Zoals Ron Corstanje van de Kustwacht al aangeeft, is het bedrijf niet afschrikwekkend hoog. Het bezit van een schip brengt nou eenmaal kosten met zich mee en de meeste booteigenaren zijn niet bepaald onvermogend. Het bedrijf van 31 euro is vergelijkbaar met het liggeld voor een of twee nachten in een passantenhaven.
In de tijd van het internetbankieren is het betalen van een rekening een kwestie van enkele minuten. Deze handeling valt in het niet bij alle hordes die nieuwe marifoongebruikers moeten nemen. De betaling is ook niet geheel zinloos, er staat wat tegenover. Het Agentschap Telecom treedt op tegen storingen, doet aan voorlichtingen en voert technische inspecties uit. Dankzij de database van het Agentschap, waarin bijvoorbeeld ook de kleur van je romp en dek worden opgeslagen, kan bij een noodgeval een schip snellen worden geïdentificeerd.
Merkbaar
Ad Brand van Maritiem Service Center A. Brand denkt dat de maatregel weldegelijk zal leiden tot minder marifoongebruikers en dus minder veiligheid op het water. “Ik heb het eind vorig jaar behoorlijk druk gehad met het herprogrammeren van de ATIS-code in bestaande marifoons. Tot dan toe kon iemand die een nieuw schip kocht de bijbehorende roepletters als aparte registratie op zijn naam zetten bij het Agentschap Telecom. Met de betaling per registratie is dat een duur grapje geworden. De maatregel heeft dus zeker effect.”
Volgens Brand zijn het niet de ervaren gebruikers die hun marifoon van boord halen. “Het zijn natuurlijk de minder ervaren watersporters die de marifoon maar een paar keer per jaar gebruiken. Als die de kosten per gesprek gaan berekenen komen ze op flinke bedragen. Maar ze vergeten dat de marifoon een reddingsmiddel is, misschien wel het belangrijkste reddingsmiddel aan boord!”
Terug naar de politiek. De stemming over het amendement pakte niet goed uit. Helaas willen de grote partijen niet afwijken van hun ideeën, de stemming viel uit in het nadeel van de watersporters. Het besluit blijft van kracht en de rekening zal dus elk jaar op de mat vallen en moet gewoon betaald worden.
Bron: Waterkampioen 3 maart 2016
Auteur: Klaas Wiersma
